2204, 2008

Google e Braille

[D-439] O buscador de Internet ‘Google’ (*) da un pasiño de cara á igualdade no acceso á información ao adaptar os seu servizo de consulta de noticias, chamado Google Reader, ás persoas con discapacidade visual. Dende mediados do mes de marzo, eles tamén poderán facer uso de Google a través dun sistema que permite o emprego de aplicacións que codifican o texto escrito ao alfabeto Braille en lectores de pantalla. Para acceder ao Google Reader, é preciso ter aberta unha conta de correo electrónico con Gmail (**) (da compañía Google) e estar subscrito a este servizo. Unha vez subscrita, a persoa poderá visualizar as noticias. A esperanza de ver a accesibilidade como unha realidade colle folgos na súa travesía grazas a alternativas como esta. Citas e notas [*] Google. [**] Gmail: O correo electrónico de Google.

1804, 2008

Notas para a accesibilidade web (VI)

Ser accesible non é o mesmo que certificarse [D-437] Dende o comezo da vida de TADEGa, estivemos a traballar duro porque as nosas páxinas web (as centrais, as da bitácora, as do foro, e demais) foran o máis accesible posible. Non o facíamos para agradar nin para presumir. Sinxelamente é de seu que sexa así (máxime á vista dos obxectivos da asociación). Cremos que fixemos un bo traballo, e cremos tamén que aínda nos queda moito por arranxar. Cando chegamos a un certo nivel no que xa había capacidade para poder dicir publicamente que algúns destes módulos xa eran accesibles conforme ao nivel doble A ou incluso (nalgúns casos) ao nivel triplo A das directrices de accesibilidade para o contido da Web 1.0 do W3C-AI, comezamos a traballar nun doble obxectivo: Atrevernos, coa experiencia acadada, a ofrecela a outros para asesoralos en accesibilidade web. Por exemplo, por ter acadado o premio en accesibilidade do consorcio EGANET no 2007, é posible que na convocatoria deste ano poidamos formar parte do xurado desta modalidade. Acadar a certificación de accesibilidade correspondente, tal e como a normativa legal vixente pide, especialmente, cando os sitios de internet teñen un carácter educativo, sanitario ou de servizos sociais (*). Incluso, aínda deixando o mandato legal a un lado: Como poderiamos esixir ou reclamar a alguén externo a nós que sexa accesible se nós mesmos non nos certificamos como tales? Pois aí comeza o problema e a causa do artigo de hoxe: Quere vostede certificar a súa web? Non se preocupe, en España hai dúas opcións ata o de agora: Opción A. Cita literal tomada da súa web: AENOR es una entidad sin ánimo de lucro dedicada al desarrollo de la normalización y la certificación (N+C) en todos los sectores industriales y de servicios. e máis adiante di: Internet es para todos. Opción B. Cita literal tomada da súa web: Technosite, empresa especializada en tecnología y discapacidad de Fundación ONCE, ha certificado la accesibilidad de más de 50 sitios web en base a las Pautas de Accesibilidad al Contenido en la Web 1.0 (WCAG 1.0) del W3C/WAI. e máis adiante indica: Fruto de UWEM, en 2007 nace Euracert, marca europea de certificación de sitios web accesibles, convirtiendo a Technosite en la única organización española que expide este certificado de reconocimiento internacional. Faranos falla un Robin Hood ou un Curro Jiménez? (**) Pois tanto ten que sexa unha entidade sen ánimo de lucro como unha empresa especializada, a ambas lles pedimos un presuposto para certificarnos co resultado de que (incluíndo o IVE) por certificarnos achégannos presupostos que exceden, e bastante, do

Ler máis

1104, 2008

Notas para a accesibilidade web (V)

O ‘ABC’ da accesibilidade web [D-434-1] Nesta longa tempada na que ando a falar de accesibilidade web deixando sementes, avisos, ou mesmo un par de incómodas preguntas nalgunha bitácora, atópome con caras raras, de asombro, de xente que parece dicir E como é iso? Eu non sabía nada. E parece difícil: paga a pena? Estas preguntas nun faladoiro de café non nos deberan estrañar ata certo punto, porque ata o que crava puntas (que me desculpe polo atrevemento de citalo así) capta sen dificultade o propósito dun signo braille nos botóns do ascensor ou o da rampla de acceso dun portal e, mire vostede, lles parece estupendo, polo que non se asombran moito cando se razoa que o mesmo coidado precisa o uso da palabra física ou virtual (iso é o de menos). O que me deixa algo abraiado é que estas preguntas chas fagan dende a propia Educación, dende o profesorado supostamente máis avantaxado e posto ao día. E aí esnaquízome. No fondo, que é a accesibilidade web? [D-434-2] Todo isto ven a que sempre remato estas pescudas caendo na conta de que, no fondo, non entendemos de verdade o que é a accesibilidade web. Vémola como a incómoda imposición virtual da ética, que bate contra liberdade de expresión porque coarta a nosa expresividade pública, etc., etc., etc. O difícil está en explicar axeitadamente (facéndose entender) que a accesibilidade web non é nada diso, é outra cousa diferente e fundamental que reside mesmo no medula da docencia. Non sabía como explicalo (son así de torpe) ata que lembrei unhas palabras de Lázaro Carreter que traio aquí de xeito literal para non contaminalas (por aquelo de que onde hai patrón non manda mariñeiro): Hablar, responder bien, es hacerlo juiciosamente, meditando lo que se dice, sin caer, claro, en el extremo de la apremiosidad. Nos falta por completo una pedagogía generalizada de la expresión oral pública. Todo educador francés recibe al obtener su título un memorándum ministerial en el que se contiene, entre otras muchas, la siguiente advertencia: Hablar bien no es hablar con elocuencia, ni siquiera con facilidad. De ordinario, el que habla fácilmente tiene pocas cosas que decir. Es que su pensamiento no le ofrece resistencia y lo viste con trajes confeccionados. Hablar bien no es hablar con fluidez sino hablar con precisión. Puede titubearse cuando el titubeo obedece al deseo de ser fiel a los hechos y a las ideas. Habla bien […] el que actúa como árbitro entre su pensamiento y su expresión. Hay que habituar a nuestros alumnos, cuando hablan, a ser severos consigo mismos, a dudar, a

Ler máis

0804, 2008

Competencias básicas

[D-424] O Centro de Formación e Recursos da Coruña, organiza un curso que se celebrará en xuño sobre competencias básicas e no que contarán cun programa moi interesante: 3 de xuño: Competencias básicas e práctica educativa: avalición das competencias por Don José Graña Carrodeguas, Subdirector Xeral de Inspección, Avaliación e Calidade do sistema educativo. 4 de xuño: Metodoloxía na aula e desenvolvemento de competencias básicas: unha interesante relación por Dona Estela D’Angelo Menéndez da Universidade Complutense de Madrid e Presidenta da Asociación Española de Lectura e Escritura. 5 de xuño: Repensar a aprendizaxe das matemáticas: competencia matemática para comprender o mundo por Don Ángel Carlos Gallego Lázaro da Universidade Ramón Llull de Barcelona. Así que animádevos, difundídeo e matriculádevos. Referencia para inscribirse na páxina web do Sistema de Xestión da Formación do Profesorado (FPROF): C0702009

0404, 2008

Notas para a accesibilidade web (IV)

O arte de enlazar páxinas [D-416-1] Nota: a xente gusta dos decálogos, e eu, ala! para seres diferente, irei por ducias. (Non vos asustedes que ao longo do artigo comprenderedes o xogo iste). Se hai algo que caracteriza a Internet é ista cousa de poder viaxar, perdón, navegar dunha páxina a outra grazas aos enlaces* que hai nelas indo dun sitio para outro con vento en popa. Pero (sempre aparece algún pero) non somos tan bos grumetes como creemos e, ás veces, poderían chamarnos malos náufragos. Non nos decatamos de que un mal deseño pode frustrar a navegación de moitos usuarios: por ter algunha discapacidade, pola súa inexperiencia, pola saturación do seu ancho de banda, ou porque (e isto é o terrible) o deseñamos tan mal que nin nós mesmos somos quen de saír do disparate. Así que hoxe toca pórse as pilas e repasar istas cousas que parecen evidentes pero que na práctica non o son tanto, ou que as temos desatendidas. Imos aló. [D-416-2] Sobre cómo redactar e colocar os enlaces O que nunca deberiamos facer Todo o mundo cree que colocar istes enlaces é moi doado porque se poden colocar de calquera xeito, a esgallo e, como auténticos elefantes nunha cacharrería, esnaquizamos toda posibilidade de que o noso material poida ser accesible. Imaxina por un momento que tes os ollos vendados e que unha voz metálica vai ler para ti os seguintes enlaces dunha páxina de Internet nun ordenador que non ten rato e tes que gobernar co teclado: Pincha aquí para escoitar as noticias e, aquí para voltar á páxina principal. Fai clic co rato no botón azul para ver a nosa opinión. Pincha neste botón ou neste outro para ir á noticia. Pincha no número impar dun só díxito que ten raíz cadrada exacta. Cliquea na noticia sobre o desastre acontecido no día de onte no que morreron 89 persoas de accidente de tráfico por mor do mal estado do tráfico desta pasada fin de semana para ler a noticia. Temos varias sorpresas para ti. Cando o enlace se poña amarelo fai clic sobre el para darche unha pista do problema. Se non ves o noso menú de navegación, tes que instalar iste programa. Percorre toda a nosa web para acceder aos nosos enlaces. Fai clic na pelota saltarina para acceder ao noso menú. Alumn@s e profesor@s saúdanche nesta páxina. Dispós de 3 segundos para acceder á seguinte listaxe. O que sempre debemos facer ¿Conclusións? É doado chegar a elas aquí as indicamos e engadimos algunhas máis: Para garantir a accesibilidade: Non pode haber varios enlaces con

Ler máis

0104, 2008

Alfabetización dixital

[D-415] Alfabetización dixital para todas e todos A fenda dixital é unha fenda social, polo que é necesario realizar labores de alfabetización dixital, que se converte na clave do desenvolvemento da Sociedade da Información e do Coñecemento. Os medios audiovisuais permiten pola súa cercanía atraer a atención do futuro usuario das TIC e achegarlle eses elementos descoñecidos para el dun xeito ameno. Todo medio audiovisual ten que ser accesible para todas as persoas con discapacidade, iso significa que os vídeos irán subtitulados e audio-descritos para que as persoas con discapacidade sonora ou visual non teñan unha fenda engadida, toda labor de inclusión ten que ser totalmente inclusiva. Isto é algo novo e posiblemente atractivo pois a forma na que comunicamos (ou pretendemos facelo) algo tan arduo como é a sinatura dixital, permite ás persoas cegas manexarse utilizando o teclado e JAWS e os subtítulos en cores para xordos. Trátase dunha escolma de vídeos que realizamos, mediante escenificacións de situacións cotiás que resolven de forma sinxela e amena aquelas dúbidas e inquietudes que se poden ter en relación coa sinatura electrónica e as avantaxes que o seu uso pode proporcionar, achegando desta forma as novas tecnoloxías ao cidadán nunha forma habitual para el, a televisión e máis en concreto a telecomedia. Dito sistema multimedia (pois inclúe ademais simulacións dos problemas máis habituais que se poden atopar) está subtitulado e audiodescrito para permitir o seu acceso a persoas con discapacidade auditiva ou visual. O proxecto foi apoiado polo Ministerio de Industria, Turismo e Comercio, a Secretaría de Estado de Telecomunicacións e para a Sociedade da Información e a Dirección Xeral para o desenvolvemento da Sociedade da Información dentro do Plan Avanza na súa Convocatoria de axudas para a realización de actuacións que favorezan a inclusión de persoas con discapacidade e persoas maiores na sociedade da información, participando no financiamento as axudas concedidas pola Unión Europea a través do Fondo Social Europeo. Orixe Colaboración que agradecemos de Ángel García Crespo (www.pasmao.tv).

2803, 2008

Notas para a accesibilidade web (III)

[D-411] Como inserir imaxes sen tolear Parece claro que a informática aportou a enorme plasticidade á hora de xuntar textos, imaxes, vídeos, sons, etc. para crear documentos multimedia de fermosa factura e valor engadido. Internet, ademais, engade a capacidade do intercambio inmediato de xeito sinxelo amén de colaborar en que sexan máis lúdicos e interactivos. En cambio as regras de accesibilidade son claras: toda información que non sexa textual deberá ser tamén accesible en modo texto polo que, ou ben poñemos elementos multimedia que teñen un carácter de puro adorno para non ter que traducilas a texto (opción totalmente rexeitable por empobrecedora e ata farisea), ou ben temos que aportar un mecanismo que explique en forma de texto cal é o significado, intención e función que aporta o elemento auditivo, visual ou interactivo ao conxunto. Ademais, os obxectos multimedia interactivos deben seguir un protocolo de regras establecido para que as persoas con discapacidade (motora, sensorial, etc.) os poidan manipular sen tolear no intento. Pero diso xa falaremos outro día. Hoxe centrarémonos nas imaxes. Regulación da accesibilidade das imaxes De entrada imos comezar por separar: Protocolo a seguir para os formatos e os deseños das imaxes. Sistema para inserir imaxes en código HTML. Sobre formato e deseño de imaxes Hoxe en día, non todos os tipos de imaxes se poden amosar nunha páxina web. Os formatos estándar admitidos son: GIF: O Graphic Interchange Format ou GIF foi creado por Compuserve. Emprega o algoritmo de compresión para reducir o peso da imaxe sen perda de datos. JPG: (siglas de Joint Photographic Experts Group) o JPG soporta 16,7 millóns de cores (24 bits) e é o máis empregado (e adecuado) para as fotografías. PNG: Este formato foi desenvolvido para superar as limitacións do GIF. Utiliza tamén un algoritmo de compresión sen perdas. Do mesmo xeito que o GIF é adecuado para imaxes con poucas variacións de cores. Nota: os datos que acabamos de explicar poden sonar a chino a moitos de vós, quedádevos cos 3 nomes mencionados como formatos estándar válidos para usar na web, GIF e PNG para os debuxos e JPG para as fotografías. Con respecto ao contido mesmo das imaxes cómpre facer as seguintes precisións: Non deben ter pestanexos a fin de evitar problemas de convulsións a persoas con problemas deste tipo. As cores, brillos e contrastes deberían ser tales que persoas con vista reducida ou limitada (retinopatías diabéticas, cataratas, etc.) poidan apreciar minimamente os obxectos retratados. A presenza da imaxe debe ter un propósito claro e evidente, ou ben de mero adorno ou ben aportando significado e funcionalidade ao texto que

Ler máis

2103, 2008

Notas para a accesibilidade web (II)

[D-398-1] En lembranza dos meus pais. Avisos Iste, é un artigo longo e complexo, xa que abordar con profundidade o relativo a estranxeirismos, tecnicismos, abreviaturas, acrónimos, etc. resulta complexo e extenso á vez e, ademais, sen a posibilidade de dividir a materia en artigos separados xa que todos os materiais están relacionados entre eles. Polo tanto, pídovos desculpas e que teñades istes puntos moi en conta: Case mellor ler este artigo nun momento de calma, e ata con lapis e papel para axudar a clarificar ideas. Non é para asustarse, sempre hai trucos para todo: como por exemplo ter metidos nun caderno de notas os datos máis técnicos para despois usar o famoso de copiar e pegar e non memorizalo todo. Como ven sendo costume, deixamos tamén aquí enlace para a tradución deste artigo ao español (*) Dos palabros ás palabras, e o perigo de desorientarse [D-398-2] Palabro: Palabra mal dita ou estrambótica coloquialmente extravagante ou irregular que ao mellor só a entende quen a dixo. Tanto na nosa fala como na escrita usamos inadvertidamente montóns de palabras e expresións (grupos de palabras) que son pouco coñecidas, que non constan nos dicionarios, que se incorporaron recentemente a eles, ou que procedendo outras linguas aínda están sen asentar na nosa. Poñamos como exemplos: O termo palabro que significa palabra mal dita ou estrambótica coloquialmente extravagante e irregular. Ou chapó (de orixe francés) para significar que admiramos algo ben feito, etc. Ou CCOO que se fixo especialmente famosa cando certo periodista de televisión a pronunciou como se fose unha sigla Ce-Ce-Ou-Ou no canto de leela como unha abreviatura Comisións Obreiras Podémonos perder Se baixamos á área da accesibilidade web, cando escribimos estas palabras e expresións sen indicar o seu significado estaremos a converter esas palabras en palabros aos ollos de quen non as entende. Non nos decatamos de que, aínda que intuitivamente a maior parte de nós as entendemos perfectamente, hai moita xente para a que son incomprensibles: Case todos entendemos que a expresión D. é a abreviatura de Don. Só os españois (e non os peruanos) saben que UGT é un sindicato; e seguro que os peruanos teñen montóns de abreviaturas para sindicatos e partidos que os galegos descoñecemos. Por outra banda SM pode significar o nome dunha editorial: (A editorial SM obtivo uns beneficios…) ou pode ser a abreviatura dun tratamento honorífico: (Hoxe, SM o rei Juan Carlos…). E así poderíamos seguir con milleiros de casos similares.

1403, 2008

Notas para a accesibilidade web (I)

As cousas non son o que parecen, aínda que deberían Andaba eu matinando en como darlle continuidade aos obradoiros de accesibilidade web que tivemos estes días atrás e ocorréuseme a idea, ademais dun servizo virtual que estamos a preparar, de publicar nesta bitácora con periodicidade fixa (por exemplo todos os venres) e baixo o mesmo título: Notas para a accesibilidade unha colección de artigos sobre accesibilidade web que puideran ser entendidos por todo o mundo (ata para quen parte do nivel cero) e que se puideran ir apañando como se dun coleccionabre se tratase. -Pero que podería usar como primeiro artigo de estrea?- preguntábame. E velaquí que xa din con el. En qué quedamos? a 20 ou a 50? [D-393] Esta foto queda perfecta. Cun título parecido foi tomada dunha das páxinas de José Antonio Alonso Martín (1). Dúas sinais sacuden a nosa vista cunha curiosa confusión por mor do gran parecido entre o nome da aldea e unha posible limitación de velocidade de tráfico. Ao mellor non caemos na conta pero, algo parecido acontece moitas veces cos textos dos artigos das nosas bitácoras se non lles prestamos a atención que merecen; o noso idioma, e todos os idiomas do mundo: Están cheos de expresións ambiguas. Frases de dobre significado. Textos que só se poden entender correctamente se os lemos no seu contexto. Material que, para comprendelo, precisa certa formación técnica. Agora engadamos: Que as nosas páxinas web poden ser lidas por xente sen dominio do idioma (inmigración e lectores doutros países e idiomas). Que carecen desa formación específica. Que teñen os minutos contados cando nos len. Ou que están afectados por discapacidades que dificultan a comprensión escrita (persoas con xordeira, con certos tipos de dislexia, etc.) Que cómpre facer? Non son eles quen deben adaptarse á nosa mensaxe senón ao revés, nós adaptarmos para poder chegar a todas e todos e, polo tanto, cómpre redactar de novo e sen equívocos para que poidan leernos sen esforzos fóra de proporción (hai xente co tempo moi xusto para pararse a ler as nosas rifas). Un decálogo para deixar todo claro Aquí poderiamos deixar unha síntese de liñas básicas a seguir: Evita as frases e expresións con dobre sentido ou con sentido figurado. Se non puideses, explica o seu significado no propio artigo. Revisa a ortografía e os signos de puntuación antes de publicar. Unha mala escritura ou unha mala colocación provocan significados nulos ou mesmo contrarios ao que pretendes. Pechada a redacción do borrador, revísao unha e varias veces. Sempre hai algo que se pode mellorar. Vixía non caer en parágrafos ou en

Ler máis

1003, 2008

Mutismo selectivo

[D-389] Dende unha petición de axuda ata un artigo Na nosa lista de distribución de correo xurdiu unha cuestión en determinado momento cando unha das nosas compañeiras precisaba axuda por mor dun caso de mutismo selectivo na súa aula. O caso é que, grazas a esa ferramenta humilde da lista de correo, foron xurdindo aportes de diversos compañeiros que ían definindo situacións, aclarando dúbidas e pouco a pouco construíndo entre todos unha estrutura que decidimos non podía quedarse inflada no aire para logo esmorecerse co tempo. Decidimos transvasar toda esta información a este pequeno artigo recompilatorio para que poida servir de axuda para outros. Agardamos que así sexa.